ILT legt beslag op fatbikes van Chinese fabrikant

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft beslag gelegd op zo'n 3.500 fatbikes. Dit deed zij in overleg met de officier van justitie van het Functioneel Parket. Er werd beslag gelegd omdat de fatbikes mogelijk niet voldoen aan de wettelijke eisen en daardoor een risico kunnen vormen voor de veiligheid van de berijders en andere verkeersdeelnemers.
 
Het gaat om fatbikes die door een Chinese fabrikant in Nederland tegen zeer lage prijzen in de handel worden gebracht als elektrische fiets. Maar deze fatbikes hebben de technische kenmerken van een bromfiets. Voor een bromfiets zijn een typegoedkeuring, kenteken en WA-verzekering nodig en geldt er een helm- en rijbewijsplicht (16 jaar). Ook de instroom van deze fatbikes is door de ILT stilgelegd.
 
Makkelijke vuistregel
Kopers en gebruikers kunnen zelf snel bepalen of hun fatbike eigenlijk een bromfiets is. “Er is een makkelijke vuistregel”, aldus Karin Visser, directeur Toezicht en Opsporing bij de ILT. “Gaat de fatbike harder dan 25 km/u? Dan gaat het om een ongekeurde en onverzekerde brommer. Als je dat weet, laat je dan je kind op zo’n fatbike rijden? Zónder WA-verzekering, rijbewijs, helm en kenteken?”
 
Groot aanbod
De enorme populariteit, het grote aanbod van relatief goedkope fatbikes, de recente voorbeelden van (bijna) ongelukken en binnengekomen meldingen waren voor de ILT aanleidingen om te onderzoeken waar de fatbikes vandaan komen. In het belang van het onderzoek en het vervolg kan de ILT geen details geven over merken en typen fatbikes. Na afronding van het onderzoek wordt het dossier overgedragen aan de officier van justitie.
 
Te mooi om waar te zijn
Visser: “Ik begrijp dat er naar ons en andere toezichthouders wordt gekeken om in te grijpen. De ILT zet - met de beperkte mensen en middelen die ze tot haar beschikking heeft - zich in om in Nederland de handel in dit soort fatbikes tegen te gaan. Maar het is een gedeelde verantwoordelijkheid. Van de toezichthouders, de fabrikanten, importeurs en distributeurs. Én van de gebruikers en kopers. Een fatbike die voor minder dan € 1.000 te koop wordt aangeboden. Dat klinkt te mooi om waar te zijn. De kans dat je voor dat bedrag een kwalitatief goede en veilige fatbike koopt, is klein.”
 
Verantwoordelijkheid
Mocht blijken dat de in beslag genomen fatbikes niet voldoen aan de Europese regels, dan verwacht de ILT van de Chinese fabrikant dat deze alle voertuigen terughaalt. Het is namelijk de verantwoordelijkheid van fabrikanten om te voldoen aan wet- en regelgeving. En ook importeurs en distributeurs hebben de verantwoordelijkheid om zich ervan te verzekeren dat aan wet- en regelgeving is/wordt voldaan.
 
Fiets of bromfiets?
Een fatbike is geen speciale categorie voor de wet. Het zegt alleen iets over een uiterlijk kenmerk van een tweewielig voertuig: het heeft onder andere brede banden. Aan de buitenkant is namelijk vaak niet te zien of het gaat om een elektrische fiets of een bromfiets. In welke categorie het voertuig valt, hangt af van de technische kenmerken. Het probleem ontstaat als een fatbike wordt verkocht als elektrische fiets, maar volgens de technische prestaties een bromfiets is.
 
Het is een bromfiets als de fatbike:

• Harder gaat dan 25 km per uur. Bijvoorbeeld omdat de gebruiker of de aanbieder heel gemakkelijk de snelheid kan verhogen naar boven de 25 km per uur. Dit kan onder andere door het intoetsen van een code in een menu. Hierdoor wordt een hogere snelheid vrijgegeven en stopt de trapondersteuning niet bij 25 km per uur
  en/of;
• Een vermogen heeft van meer dan 250 Watt
  en/of;
• Zonder te trappen harder gaat dan 6 km per uur. Bijvoorbeeld door middel van een gashendel.

Toezicht ILT
De ILT is markttoezichthouder op voertuigen waarbij een (type)goedkeuring verplicht is, zoals bromfietsen. Bromfietsen moeten voldoen aan de vereisten in de Europese Verordening 168/2013.